Τι είναι ο «Ασημένιος Τουρισμός» και πώς μπορεί να ωφεληθεί η Ελλάδα
(της Βίκυς Τρύφωνα – powergame.gr )
Το «Silver Tourism» είναι μια δυναμικά αναπτυσσόμενη τουριστική αγορά, η οποία εστιάζει στις ταξιδιωτικές ανάγκες των ηλικιωμένων, δηλαδή των ανθρώπων άνω των 60 ετών. Με την Ευρώπη να το προβλέπει 34% του πληθυσμού της θα ανήκει σε αυτή την ηλικιακή ομάδα έως το 2050.
Τι είναι ο «Ασημένιος Τουρισμός»;
Ο «Ασημένιος Τουρισμός» συνδέεται με την «οικονομία της μακροζωίας», η οποία αναφέρεται στις ευκαιρίες και τις προκλήσεις που προκύπτουν από τη γήρανση του πληθυσμού. Σύμφωνα με τη μελέτη «Ο ρόλος της οικονομίας της μακροζωίας στον τουριστικό τομέα», που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι ηλικιωμένοι τουρίστες έχουν άφθονο ελεύθερο χρόνο, σταθερό εισόδημα και έντονη επιθυμία να εξερευνήσουν νέους προορισμούς , αναζητώντας εμπειρίες όπως spa και πολιτιστικός τουρισμός. Συγκεκριμένα, οι ταξιδιώτες αυτής της ηλικίας προτιμούν ταξίδια με λιγότερο κόσμο και επικεντρώνονται σε δραστηριότητες που ενισχύουν την ευεξία και την ποιότητα ζωής.
Η μελέτη αναφέρει ότι ο τουρισμός για ηλικιωμένους, γνωστός ως «Ασημένιος Τουρισμός», είναι σημαντικός για δύο λόγους:
Βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής: Βοηθά τους ηλικιωμένους να διατηρήσουν την υγεία τους και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Με αυτόν τον τρόπο, παραμένουν ενεργοί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, συμβάλλοντας στην εργασία ή συμμετέχοντας σε καθημερινές δραστηριότητες όπως ταξίδια αναψυχής. Ως παρενέργεια θετική καταγράφεται και η ανακούφιση των εθνικών συστημάτων υγείας.
Κινητοποίηση της οικονομίας: Δίνει τη δυνατότητα στους ηλικιωμένους να ξοδεύουν τις οικονομίες που έχουν συσσωρεύσει, ενισχύοντας την οικονομία. Τα χρήματα αυτά επιστρέφουν στην αγορά, ωφελώντας διάφορους τομείς που σχετίζονται με τον τουρισμό. Ταυτόχρονα, όταν οι ηλικιωμένοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό, μεταφέρονται χρήματα από τη μια οικονομία στην άλλη, κάτι που μπορεί να ωφελήσει περισσότερο ορισμένες χώρες.
Οι προοπτικές του «Silver Tourism» στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις για να επωφεληθεί από τον «Ασημένιο Τουρισμό». Σύμφωνα με τη diaNEOsis, έως το 2050 πάνω από το 1/3 των τουριστικών δαπανών στην Ελλάδα θα συνδέεται με την «οικονομία του αργύρου». Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΣΕΤΕ, του ΚΕΠΕ και του ΙΟΒΕ, η χώρα μας μπορεί να προσελκύσει 1 εκατομμύριο επιπλέον ηλικιωμένους τουρίστες, με πιθανά έσοδα 1,5 δισ. ευρώ, που θα συνεισφέρουν 3,7 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία στο ΑΕΠ και θα δημιουργήσουν 60.000 νέες θέσεις εργασίας.
Οι ηλικιωμένοι ταξιδιώτες μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για τον μετριασμό της εποχικότητας του τουρισμού, καθώς προτιμούν περιόδους χαμηλής ζήτησης.
Επιπλέον, η ευρωπαϊκή μελέτη για την «οικονομία μακροζωίας» αναφέρει ότι ο αγροτικός τουρισμός κερδίζει δημοτικότητα μεταξύ των ηλικιωμένων. Η Ισπανία, η Ρουμανία και η Πορτογαλία αναδεικνύονται στις κορυφαίες χώρες της ΕΕ, ενώ ο αγροτικός τουρισμός είναι αρκετά δημοφιλής μεταξύ των ηλικιωμένων και στην Πολωνία. «Ο «Ασημένιος Τουρισμός» μπορεί να βοηθήσει τις αγροτικές περιοχές φέρνοντας μια νέα πηγή εισοδήματος στα νοικοκυριά, επιτρέποντας σε ηλικιωμένους που δεν μπορούν να ασχοληθούν αποτελεσματικά με γεωργικές εργασίες να εργαστούν στον τουριστικό τομέα. Ωστόσο, αυτοί οι ηλικιωμένοι στερούνται ορισμένες απαραίτητες δεξιότητες, όπως η ικανότητα να μιλούν ξένες γλώσσες, κάτι που μπορεί να μειώσει την ελκυστικότητα του διεθνούς τουρισμού στις αγροτικές περιοχές. Ταυτόχρονα, όμως, οι ηλικιωμένοι που ζουν σε αγροτικές περιοχές έχουν συχνά συγκεκριμένες γνώσεις για τις τοπικές ιστορικές, πολιτιστικές και φυσικές αξίες, τις οποίες μπορούν να εκμεταλλευτούν», επισημαίνει η μελέτη.
Οι βασικοί πυλώνες ανάπτυξης του «Ασημένιου Τουρισμού»
Spa Τουρισμός: Η Ελλάδα διαθέτει περισσότερα από 750 spa, πολλά από τα οποία μπορούν να μετατραπούν σε κέντρα ευεξίας υψηλών προδιαγραφών. Ήδη το Υπουργείο Τουρισμού προωθεί στρατηγικές μελέτες για την αξιοποίηση των φυσικών πόρων και την ενίσχυση των επενδύσεων στον τομέα του ιαματικού τουρισμού και του τουρισμού ηλικιωμένων, μέσω πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην περίπτωση του ιαματικού τουρισμού, μάλιστα, σχεδιάζεται η δημιουργία μιας εφαρμογής, η οποία θα παρέχει σχετικές πληροφορίες και θα αναδεικνύει περιοχές και σημεία ενδιαφέροντος.
Πολιτιστικός και Γαστρονομικός Τουρισμός: Οι ηλικιωμένοι τουρίστες δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον αυθεντικό πολιτισμό και τη γαστρονομία. Η προώθηση εναλλακτικών δραστηριοτήτων, όπως επισκέψεις σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και τοπικά φεστιβάλ, είναι απαραίτητη.
Διαμονή και υποδομή: Η δημιουργία υποδομής φιλική προς τους ηλικιωμένους, όπως καταλύματα με εύκολη πρόσβαση, εξειδικευμένα τουριστικά πακέτα και εφαρμογές υποστήριξης επισκεπτών, είναι το κλειδί της επιτυχίας.
Συνεχής Εκπαίδευση και Ενημέρωση: Η εκπαίδευση των επαγγελματιών του τουρισμού και η ενημέρωση τους για τις συγκεκριμένες ανάγκες των ταξιδιωτών αυτής της ηλικιακής ομάδας είναι απαραίτητη.
Επιτυχημένα παραδείγματα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Κέρκυρα, η οποία κατατάχθηκε μεταξύ των κορυφαίων προορισμών για συνταξιούχους παγκοσμίως, με βάση τη λίστα Global Retirement Index της International Living. Η Κέρκυρα προσφέρει χαμηλό κόστος ζωής, άριστη ποιότητα υγείας και μια κοινότητα που ασπάζεται την πολυπολιτισμικότητα, όπως αναφέρεται.
Στο πλαίσιο αυτό, μια σειρά από επενδύσεις σε «δευτερεύοντες» τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους στον τουρισμό ηλικιωμένων. Το Hamptons Greece in Kavala του Alex Haditaghi, το Varko Bay από το Banyan Tree στην Πάλαιρο της Αιτωλοακαρνανίας ή το τουριστικό χωριό με έως και 600 κατοικίες που σχεδίασε ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος στην Ηλεία, δίπλα στο ξενοδοχείο Aldemar's Olympian Village, είναι μερικά μόνο παραδείγματα που αναδεικνύουν τις δυνατότητες της Ελλάδας. στον τομέα των τουριστικών επενδύσεων για την αξιοποίηση του «Silver Tourism».
Πολιτικές και συνεργασίες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει ενεργά τον ασημένιο τουρισμό μέσω προγραμμάτων όπως π.χ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ4ALL, που στοχεύει στη δημιουργία προσιτών και προσβάσιμων τουριστικών υπηρεσιών. Η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά κονδύλια και συνεργασίες για τη βελτίωση των υποδομών και την προώθηση του τουρισμού ηλικιωμένων.
Ο Silver Tourism δεν είναι μόνο μια προοπτική οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και μια ευκαιρία για την προβολή της Ελλάδας ως παγκόσμιου προορισμού για ηλικιωμένους ταξιδιώτες. Με στρατηγικές επενδύσεις, σωστή διαχείριση των φυσικών πόρων και έμφαση στις αυθεντικές εμπειρίες, η χώρα μας μπορεί να ηγηθεί μιας ταχέως αναπτυσσόμενης αγοράς που συνδυάζει ευεξία, πολιτισμό και βιωσιμότητα.